NVivo Yazılımına Hızlı Bir Bakış

Araştırma yapmanın kimi zaman bir dedektiflik hikâyesine dönüştüğü olur. Özellikle de nitel veriyle uğraşıyorsanız... Yüzlerce sayfa görüşme dökümleri, anketin açık uçlu bölümleri, sosyal medya paylaşımları, günlükler, mektuplar… Hepsi bir araştırmacının masasını değil, hayatını işgal eder. İşte bu noktada NVivo çözüm olabilir. Ancak NVivo analizi asla kendisi yapmaz; analiste bazı paha biçilmez analiz araçları sunar (örn. kodlama, sorgu yapma, ilişkilendirme, not alma vb.). Bu bakımdan NVivo bir takım çantası gibidir.

NVivo Nedir?

NVivo, nitel veri analizi (Qualitative Data Analysis - QDA) yapmak için geliştirilmiş, dünyaca ünlü bir yazılımdır. Metin, ses, video, görsel gibi çok çeşitli veri türleri üzerinde sistematik analiz yapmayı mümkün kılar. Özellikle sosyoloji, psikoloji, antropoloji, eğitim, sağlık ve medya gibi alanlarda çalışan araştırmacıların vazgeçilmezidir.

Kısaca söyleyelim: NVivo, nitel veriyi düzenlemenin, kategorize etmenin ve yorumlamanın en profesyonel yollarından biridir.

NVivo'nun kökeni 1990’ların başlarına dayanır. Avustralya merkezli QSR International adlı şirket tarafından geliştirilmiştir. İlk versiyonu 1999’da piyasaya sürülmüş ve akademik dünyada kısa sürede popüler olmuştur. Zamanla gelişen sürümleriyle birlikte Windows ve macOS platformlarında daha kullanıcı dostu bir hâl almıştır.

Şu anda NVivo'nun en güncel sürümü NVivo 14 olup, bulut tabanlı işbirliği özellikleriyle birlikte gelmektedir. 2024 Eylül ayında piyasaya sürülen 14. Versiyonda yapay zeka özellikleri de eklenmiştir (Örneğin özetleme aracı).

NVivo, nitel araştırmaları bilimsel bir zemine oturtmak isteyen herkesin kütüphanesinde yer alması gereken bir yazılımdır. Akademik çalışmalarda "kanıta dayalı anlatı" oluşturmanın en güvenilir yollarından biridir. Kodlama, görselleştirme ve derin analiz araçları sayesinde sadece verinizi değil, aynı zamanda düşünce sürecinizi de yapılandırır.

Unutmayın, NVivo bir sihirli değnek değil, ama iyi bir mikroskop. Size verinin en küçük detaylarını gösterecek kadar güçlü.

Ne İşe Yarar?

NVivo, “nitel” olanı “nicel”miş gibi analiz etmenin yollarını sunar. Bir başka deyişle, verilerinize sistematik bir gözle bakabilmenizi sağlar. İşte başlıca kullanım alanları:

• Görüşme ve odak grup çözümlerinin kodlanması

• Sosyal medya içeriklerinin analizi (örneğin Twitter veri akışları)

• Açık uçlu anket sorularının tematik olarak incelenmesi

• Politik metinlerin ya da haber içeriklerinin söylem analizine tabi tutulması

• Görsellerin veya videoların içerik çözümlemesi

Başlıca Özellikleri

NVivo’nun kullanıcıya sunduğu bazı işlevler şunlardır:

Kodlama: Metinleri satır satır ya da kelime bazında kategorilere ayırabilir, “düğüm” (node) adı verilen kodlar oluşturabilirsiniz.

Kapsamlı Sorgular: Veri içinde belirli temalar veya örüntüler arasında arama yapmanızı sağlar.Otomatik Kodlama: Yapay zekâ destekli kodlama özellikleriyle belirli temaları otomatik olarak ayırabilir.Sosyal medya analizi: Twitter, Facebook ve hatta YouTube yorumları gibi veri setlerini içe aktarıp analiz edebilirsiniz.İlişkilendirme: Kodlar, notlar, vakalar ve kaynaklar arasında ilişki kurabilir, görsel haritalar çıkarabilirsiniz.Veri görselleştirme: Kelime bulutları, kavramsal haritalar, matris kodlama tabloları ve daha fazlası…

NVivo’nun Fiyatı

Malesef, bu yazılım bedava değil. Ama nitel analiz yapan biriyseniz, NVivo bir yatırım sayılır. İşte fiyatlandırma (2025 itibarıyla, yaklaşık USD cinsinden):

• NVivo Individual License (Tek kullanıcı): 1.249 $ (kalıcı lisans)

• NVivo Student License (Öğrenci): 120 $ – 160 $ (bir yıllık)

• NVivo Teams (Çok kullanıcılı): Kurumsal lisanslama ile belirleniyor

• NVivo Collaboration Cloud: Aylık/ yıllık ücretli olarak sunulur

Not: Bu fiyatlar doğrudan Lumivero üzerinden alınabilir ve zamanla güncellenebilir.

Türkiye’de NVivo Temsilciliği

NVivo’nun Türkiye’deki resmi satış ve destek temsilciliğini Anı Yayıncılık yürütmektedir. Anı Yayıncılık genellikle eğitim, kurumsal lisanslama ve akademik destek de sunmaktadır. Özellikle tez ve makale sürecinde NVivo eğitimi almak isteyen araştırmacılar için çevrim içi ya da yüz yüze eğitim seminerleri düzenlenmektedir.

Ayeum Platformunda Kapsamlı NVivo eğitimi yer almaktadır. Tanıtım filmi için tıklayınız.

Kaynakça

Bazeley, Pat. Qualitative Data Analysis with NVivo, SAGE Publications, 2013.

Richards, Lyn. Handling Qualitative Data: A Practical Guide, SAGE Publications, 2015.

Lumivero Resmi Web Sitesi: https://www.lumivero.com

QSR International: https://www.qsrinternational.com